Yoko Ogawa – The Housekeeper and the Professor

Το The Housekeeper and the Professor είναι η ιστορία ενός καθηγητή, της οικονόμου του και του Ρίζα, του γιου της. Αυτό δεν ήταν το πραγματικό όνομα του μικρού αλλά ο καθηγητής τον αποκαλούσε έτσι, επειδή το κεφάλι του θύμιζε το σύμβολο της τετραγωνικής ρίζας.
     Ο καθηγητής ήταν ένας πολύ άτυχος άνθρωπος. Στα νιάτα του υπήρξε διάνοια στα μαθηματικά, κι αν η τύχη του το επέτρεπε θα μπορούσε να γίνει πολύ επιτυχημένος, αλλά και ευτυχισμένος. Ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα ωστόσο, το 1975, ήταν αρκετό για να φέρει τα πάνω κάτω στη ζωή του. Αν και δεν επηρέασε τις πνευματικές του ικανότητες, επέδρασε καθοριστικά στη μνήμη του. Θα λέγαμε ότι ουσιαστικά από εκείνη τη μέρα έπαψε να ζει, αφού δεν θυμόταν τίποτα πια. Οι αναμνήσεις που διατηρεί είναι είτε από το μακρινό παρελθόν ή από τα τελευταία ογδόντα λεπτά που έζησε. Βγάζει την κάθε μέρα περιφέροντας παντού και συνεχώς σημειώσεις, τις οποίες καρφιτσώνει στο κουστούμι του. Αυτές είναι που του λένε τι να κάνει κάθε μέρα, του θυμίζουν ποιοι είναι οι λίγοι άνθρωποι που συναντά, καθορίζουν τις επαναλήψεις του.
     Τα πράγματα ωστόσο αλλάζουν λίγο προς το καλύτερο όταν καταφθάνει στο σπίτι του, η νέα οικονόμος, η δέκατη που προσλαμβάνει η κουνιάδα του, που μένει μόνη σ’ ένα σπίτι ακριβώς απέναντι από το δικό του. Η γυναίκα συναντά στο πρόσωπο του καθηγητή έναν δυστυχή αλλά όχι και δυστυχισμένο άνθρωπο, συνηθίζει σιγά σιγά τις διάφορες ιδιοτροπίες του και αρχίζει να τον συμπαθεί όλο και πιο πολύ – ειδικά μετά τη συνάντησή του με τον γιο της. Ο μικρός, για κάποιον λόγο δένεται πολύ με τον παράξενο εκείνο άντρα και κάθεται και ξοδεύει πολλές ώρες μαζί του. Μαθαίνει πράγματα από αυτόν, αλλά προσπαθεί κιόλας να τον καταλάβει. Ίσως να τον θεωρεί, κατά κάποιο τρόπο, ένα υποκατάστατο του πατέρα που δεν γνώρισε ποτέ.
     Παρακολουθούμε πώς εξελίσσονται οι κοινές ζωές των τριών αυτών φαινομενικά αταίριαστων ανθρώπων, μέσα από ένα κείμενο στρωτό με λίγες κορυφώσεις, που μοιάζει να διυλίζει τις ψυχές με μαθηματική ακρίβεια. Η συγγραφέας φτιάχνοντας το ψυχογράφημα του καθηγητή μάς χαρίζει ένα χαρακτήρα ξεχωριστό: κάποιον που είχε τους αριθμούς σαν το μοναδικό του μέσο επαφής με τον έξω κόσμο, που υποστήριζε ότι δεν είναι ντροπή να παραδέχεσαι ότι δεν ξέρεις κάτι, στον οποίο άρεσαν οι σωστοί λάθος υπολογισμοί, που ήταν ερωτευμένος με τους πρωτεύοντες αριθμούς και του οποίου το κορμί καταβρόχθισε ο δαίμονας των μαθηματικών. Η γυναίκα κουβαλά κι αυτή το δικό της σταυρό, τα βάρη από το παρελθόν, ενώ κι ο μικρός μοιάζει να βαδίζει χωρίς ελπίδα στη ζωή και κανένα όνειρο, μέχρι που γνωρίζει τον καθηγητή και μαθαίνει ότι μοιράζονται ένα πάθος: την αγάπη για το Μπέιζμπολ. Οι αριθμοί και το παιχνίδι είναι που θα τους φέρουν πιο κοντά, που θα αναγκάσουν βήμα το βήμα τον απομονωμένο άντρα να βγει από το καβούκι του και να μπορέσει να ζήσει λίγο πιο ανθρώπινα, σ’ επαφή με την απτή, αλλά πολύ μικρής διάρκειας για κείνον, πραγματικότητα.
     Μια ιστορία ανθρώπινη, κι ένα κείμενο τρυφερό, πού και πού νοσταλγικό. Κι ένας ύμνος για τους αριθμούς και τα πολλά μυστήριά τους. Αξιόλογο βιβλίο.