Tuesday, June 14, 2011

Γιασουνάρι Καουαμπάτα – Ομορφιά και θλίψη

Σ’ αυτό το βιβλίο ο τίτλος τα λέει όλα: Ομορφιά και θλίψη. Η ομορφιά του έρωτα και της νιότης, η θλίψη των γηρατειών και της οριστικής απώλειας.
     Ο Καουαμπάτα ή Καβαμπάτα, μας αφηγείται την ιστορία του Όκι, ενός μεσήλικα συγγραφέα, που ακολουθώντας μια παρόρμηση θα ταξιδέψει στο Κιότο, για να συναντήσει μια γυναίκα, την οποία σχεδόν εικοσιπέντε χρόνια πριν είχε ερωτευτεί. Η Οτόκο τότε δεν ήταν παρά ένα αθώο κορίτσι, ενώ τώρα είναι μια επιτυχημένη ζωγράφος, που ζει με τη μαθήτριά της Κέικο, σ’ ένα σπίτι που νοικιάζει στον περίβολο ενός ναού.
     Η συνάντησή τους θα γίνει παραμονές πρωτοχρονιάς, παρουσία της τελευταίας, σ’ ένα εστιατόριο και -χωρίς εκείνη τη στιγμή να το γνωρίζει κανείς απ’ αυτούς- θ’ αποδειχτεί καταλυτική για το μέλλον. Ο Όκι πηγαίνοντας εκεί ονειρεύεται ίσως να αναβιώσει μια παλιά φλόγα, ή απλά να ξαναζήσει το παρελθόν, κι ας είναι παντρεμένος και έχει και ένα γιο, αλλά τις πράξεις της Οτόκο μάλλον ορίζουν κάποια συναισθήματα που κατάφερε να μεταμφιέσει περίτεχνα στο πέρασμα του χρόνου, αλλά όχι και να καταπνίξει.
     Τον πιο σημαντικό ρόλο τελικά στην εξέλιξη της υπόθεσης θα διαδραματίσει η Κέικο, μια κακομαθημένη κοπέλα, που είναι όλο ιδιοτροπίες και εκκεντρικότητες, αλλά που με διαβολικά ευφυείς τρόπους θα επιχειρήσει να θέσει τέλος σ’ αυτή την ιστορία, που τόσα χρόνια μετά εξακολουθεί να προκαλεί πόνο στην αγαπημένη της δασκάλα. Καθώς αυτή θα βάζει μπρος με τα σχέδιά της, εμείς θα μαθαίνουμε για το χθες και το σήμερα των αλλοτινών εραστών, μέσα από τις αναμνήσεις τους, τους διαλόγους, αλλά και τις αναφορές σ’ ένα βιβλίο που έγραψε για τη σχέση τους ο Όκι, το οποίο ήταν και το πλέον επιτυχημένο του.
     Οι ήρωες εδώ είναι κατά κύριο λόγο δυστυχείς, εγκλωβισμένοι στα αδιέξοδά τους. Ο Όκι επιμένει να θυμάται τα δήθεν περασμένα μεγαλεία και να ελπίζει ότι θα μπορούσαν να επαναληφθούν. Η γυναίκα του, Φουμίκο, εξακολουθεί να αντέχει τις παρασπονδίες του άντρα της, απλά και μόνο επειδή είναι πια πολύ αργά για να χωρίσουν. Η Οτόκο, παρά το μεγάλο κακό που της έκανε κάποτε παραμένει ερωτευμένη μαζί του, κάτι που την εμποδίζει από το να φτάσει στην τελική κάθαρση. Η Κέικο που, εκτός των άλλων, έχει και μαζοχιστικές τάσεις, δεν μπορεί να φανταστεί τη ζωή της χωρίς την προηγούμενη και θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να της προσφέρει κάτι που εκείνη ποτέ δε ζήτησε. Και τέλος, ο γιος του Όκι, ο Τάιτσιρο, παρά την ομορφιά και τα νιάτα του, ευρισκόμενος κι αυτός σε μια κατάσταση σχεδόν τύφλωσης και απελπιστικής μοναξιάς, θα γίνει άθελά του το πιόνι σε μια σκακιέρα στην οποία υπάρχει ένας και μοναδικός παίχτης.
     Η «Ομορφιά και θλίψη» είναι μια καλογραμμένη ιστορία που κάνει μακροβούτι στο σκοτάδι που κρύβουν μέσα τους οι ανθρώπινες ψυχές. Ο συγγραφέας, μέσω της αφήγησης μοιάζει να θέλει να μας πει ότι τα μεγαλύτερα θύματα της κάθε καταστροφής είναι εκείνα που δεν έφταιξαν ποτέ σε τίποτα.
     Όπως διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο αυτό είναι το τελευταίο μεγάλο έργο του Καουαμπάτα, αλλά κυκλοφόρησε πολλά χρόνια πριν το θάνατό του. Κάτι που δεν δικαιολογεί τις επαναλήψεις που συναντάμε σ’ αυτό. Δεν ξέρω κατά πόσο ο ίδιος ή οι επιμελητές του αποφάσισαν ν’ αφήσουν το κείμενο ως έχει, αλλά όπως και να το δει κανείς, το να διαβάζεις μέσα σ’ ένα βιβλίο κάποια πράγματα ξανά και ξανά, δεν είναι και ό,τι το καλύτερο.

No comments:

Post a Comment