Wednesday, January 5, 2011

Kobo Abe – The Woman in the Dunes

Ο Κόμπο Αμπέ είναι ένας από τους πιο γνωστούς ιάπωνες συγγραφείς στη δύση και όπως μαθαίνουμε το συγκεκριμένο βιβλίο είναι ένα από τα πλέον διάσημα στη λογοτεχνία της χώρας του.
«Η γυναίκα της άμμου» είναι ένα πρώιμο υπαρξιακό μυθιστόρημα, το οποίο καταπιάνεται με την αιχμαλωσία ενός δασκάλου και ερασιτέχνη εντομολόγου σ’ ένα παραθαλάσσιο χωριό που βρίσκεται, στην κυριολεξία, χωμένο μέσα στην άμμο. Δεσμοφύλακας και σωτήρας του είναι μια όμορφη νέα γυναίκα, με παραμορφωμένο όμως πρόσωπο, η οποία είχε χάσει τον άντρα και το παιδί της στη διάρκεια μιας αμμοθύελλας. Μαζί της αναπτύσσει μια σχέση αγάπης και μίσους και τα συναισθήματά του απέναντί της πότε τείνουν προς το ζεστό και άλλοτε προς το κρύο. Ξέρει ότι τη χρειάζεται, πώς χωρίς αυτή δε θα μπορούσε να επιβιώσει αλλά από την άλλη δεν μπορεί να τη καταλάβει: Γιατί επιμένει να ζει μια τόσο αδιέξοδη ζωή, ένα ασταμάτητο μαρτύριο; Κάθε μέρα το μόνο που κάνει είναι το να καθαρίζει την άμμο που μαζεύεται στο σπίτι της, να τρώει και να κοιμάται. Ζωή είν’ αυτή; Έπρεπε να τα παρατήσει όλα και να φύγει από εκεί. Γιατί δεν το κάνει;
Όσο τα ερωτήματα αυτά του ταλανίζουν το μυαλό, τόσο πιο πολύ νιώθει παγιδευμένος. Κι ας αντιλαμβάνεται σιγά σιγά ότι δεν είναι τόσο αιχμάλωτος της γυναίκας, όσο του χωριού ολόκληρου. Ενός χωριού που χρειάζεται χέρια εργατικά για να επιβιώσει.
Ο συγγραφέας φτιάχνει μια κλειστοφοβική ιστορία, την οποία φροντίζει ωστόσο να αλαφραίνει πού και πού με τις περιγραφές των πράξεων και των σκέψεων του άντρα. Σα να προσπαθεί να μας πει ότι δράμα και χιούμορ πάνε μαζί. Όπως το μίσος και το πάθος, ο πόθος και η απόγνωση: «Αν την αγκάλιαζε θα έθετε τον εαυτό του υπό τον έλεγχό τους». Αργότερα όμως όχι μόνο θα την αγκάλιαζε, αλλά θα έκανε κιόλας έρωτα μαζί της, λίγο προτού αντιληφθεί ότι: «Το πάθος είναι ο πιο σύντομος δρόμος για την πτώση».
Καθώς περνά ο καιρός ο άντρας αρχίζει να συνηθίζει στην ιδιότυπη αιχμαλωσία του, στη ρουτίνα -«Κανείς δε θα μπορούσε να επιβιώσει χωρίς κάποιες επαναλήψεις στη ζωή, σαν τους χτύπους της καρδιάς, αλλά ήταν επίσης αληθές ότι οι χτύποι της καρδιάς δεν ήταν τα πάντα στη ζωή»- αλλά δεν παύει να ονειρεύεται την ελευθερία. Κι ας η αγάπη του για την καρτερική εκείνη γυναίκα μεγαλώνει μέρα με τη μέρα. Κάνει λοιπόν μια απόπειρα κι άλλη μία. Και όταν φτάνει στο αμήν προβαίνει και σε μια αποτρόπαια πράξη, κάτι που σκοτώνει το τελευταίο ίχνος ανθρωπιάς του και τον φέρνει πρόσωπο με πρόσωπο με μια αλήθεια, που προτού φτάσει σ’ εκείνο το χωριό θεωρούσε αδιανόητη: το ότι δηλαδή όλοι κρύβουμε ένα χτήνος μέσα μας.
Αυτή είναι μια ιστορία για την καρτερικότητα και την απόγνωση, για τα πείσματα και τις εμμονές, για την αγάπη που μας γαληνεύει και για την ανάγκη της ελευθερίας που μας αγριεύει. Ο συγγραφέας δε χαρίζεται στον αναγνώστη, οι εύκολες λύσεις δεν περνούν απ’ το μυαλό του. Γράφει για την ανθρώπινη κατάσταση με λόγια απλά, τα οποία όμως δε χαϊδεύουν τ’ αυτιά. Μέσα από τα γεγονότα που περιγράφει μας μιλά για κάποια από τα πιο απλά πράγματα στη ζωή, τα οποία όμως εμείς φτάνουμε να θεωρούμε δεδομένα. Ε, λοιπόν, μας ψιθυρίζει μ’ ένα ειρωνικό χαμόγελο: πολλές φορές τα δεδομένα αλλάζουν! Ένα αξιόλογο βιβλίο.

2 comments:

  1. Ένα από τα πιο αγαπημένα μου βιβλία. Του έχω αφιερώσει και γω μια ανάρτηση. Πώς και δεν το διάβασες στα ελληνικά μια κι έχει μεταφραστεί απευθείας από τα ιαπωνικά; Αν δεν το έχεις ήδη κάνει, σου προτείνω να δεις και την ταινία. Είναι υπέροχη!

    ReplyDelete
  2. Δεν το διάβασα στα ελληνικά απλά επειδή δεν το βρήκα στην Κύπρο. Τώρα είμαι στην Ταϊλάνδη κι έτσι αναγκαστικά τα διαβάζω όλα στα αγγλικά. Όχι, δεν είδα την ταινία. Ευχαριστώ για την πρόταση. Αν την πετύχω κάπου σίγουρα θα τη δω αφού εκτός από το βιβλίο μου αρέσει κι ο γιαπωνέζικος κινηματογράφος.

    ReplyDelete