Tuesday, August 9, 2011

Natsume Sōseki – Kokoro

Το Kokoro είναι μια ιστορία για την απώλεια, την κάθε είδους απώλεια. Ο συγγραφέας μας αφηγείται τα έργα και τις ημέρες ενός φοιτητή και κάποιου ηλικιωμένου άντρα που ο πρώτος για κάποιο λόγο, που και ο ίδιος δεν μπορεί να καταλάβει, αποκαλεί Δάσκαλο.
     Οι δυο τους συναντώνται για πρώτη φορά στη διάρκεια των διακοπών στην παραθαλάσσια περιοχή της Καμακούρα. Ο φοιτητής νιώθει από την αρχή κάτι να τον τραβά κοντά σ’ αυτό τον άντρα και όταν επιτέλους του δίνεται η ευκαιρία του συστήνεται. Οι πρώτες τους συναντήσεις και συζητήσεις κυλούν αμήχανα ή μάλλον επιφυλακτικά. Σαν να προσπαθεί να διαβάσει ο ένας τον άλλο. Ωστόσο όταν επιστρέφουν στο Τόκιο τα πράγματα αλλάζουν καθώς αρχίζει ν’ αναπτύσσεται μεταξύ τους μια στενή φιλία. Ο νεαρός επισκέπτεται συχνά τον άντρα στο σπίτι του, όπου γνωρίζει και τη γυναίκα του, Σιζού, μια κάπως ασυνήθιστη ύπαρξη, και μαζί μιλούν για τα πάντα. Ο Δάσκαλος όμως δεν μοιάζει διατεθειμένος να του προσφέρει τις απαντήσεις στα φιλοσοφικά ερωτήματα που τον απασχολούν, αφού έχει χάσει την πίστη του στην ανθρωπότητα. Το μόνα πράγματα που μπορεί να του χαρίσει είναι τη συντροφιά και τη φιλοξενία του, αλλά και κάποιους αφορισμούς: «Η αγάπη είναι αμαρτία, αλλά είναι επίσης ιερή», «Η μοναξιά είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσουμε (για τις επιλογές μας)».
     Για το ποιος στ’ αλήθεια είναι όμως και για τα γεγονότα που τον οδήγησαν σ’ αυτή την ιδιότυπη απελπισία δεν θα του μιλήσει παρά όταν θα είναι πια πολύ άργα. Μέχρι τότε ο νεαρός θ’ αποφοιτήσει από το πανεπιστήμιο και θα επιστρέψει για λίγο καιρό στη γενέτειρά του για να βρεθεί στο πλευρό του ετοιμοθάνατου πατέρα του. Καθώς θα είναι εκεί θα προσπαθήσει να βάλει τις σκέψεις του σε τάξη, αλλά μάταια, αφού το σπίτι του, λόγω κυρίως του κατάκοιτου άντρα, αποτελεί χώρο διερχομένων. Στο μεταξύ θα πεθάνει και ο αυτοκράτορας Μέιτζι, κάτι που θα επιδεινώσει την κατάσταση του πατέρα του, ενώ σύντομα θα τον ακολουθήσει στον τάφο και ο στρατηγός Νόγκι, γεγονός που θα σημάνει το τέλος μιας εποχής. Εκεί όμως που νομίζει ότι τα πράγματα δεν θα μπορούσαν να γίνουν χειρότερα, λαμβάνει μια μακροσκελή επιστολή από το Δάσκαλο, που από τη στιγμή που πήγε εκεί είχε επιλέξει να τον αγνοεί επιδεικτικά, η οποία άρχιζε ως εξής: «Όταν ετούτο το γράμμα φτάσει στα χέρια σου δεν θα βρίσκομαι πια σ’ αυτό τον κόσμο». Τα λόγια αυτά, όπως είναι φυσικό, τον ταράζουν, αλλά ελλείψει χρόνου δεν θα μπορέσει να διαβάσει σύντομα το υπόλοιπο γράμμα. Όταν το κάνει όμως όλες του οι απορίες θα λυθούν και θα μπορέσει επιτέλους να καταλάβει ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος που αποκαλούσε Δάσκαλο. Η ιστορία του, που καταλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου, είναι μια ιστορία αγάπης, αλλά και μια ιστορία για τα όνειρα και τη διάψευσή τους.
     Αυτό είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία του συγγραφέα που διαβάσαμε, αφού μιλάει με άμεσο τρόπο για τους έρωτες της νιότης, τα απραγματοποίητα σχέδια και τις κατεστραμμένες ζωές. Αλλά και για τις μεταιχμιακές εποχές που χαράζουν ανεξίτηλα τα σημάδια τους στην ιστορία της ανθρωπότητας.

No comments:

Post a Comment