Banana Yoshimoto – N.P.

Μία ακόμη ξεχωριστή νουβέλα από μια από τις κορυφαίες γιαπωνέζες συγγραφείς, την Μπανάνα Γιοσιμότο.
Το N.P. είναι ο τίτλος της τελευταίας συλλογής διηγημάτων ενός δυστυχισμένου γιαπωνέζου συγγραφέα που ζούσε στις Ηνωμένες Πολιτείες και έγραφε στ’ αγγλικά, του Σακάο Τακάσε, ο οποίος αυτοκτόνησε στα σαράντα οκτώ του χρόνια, αφήνοντας πίσω του τρία παιδιά: δυο νόμιμα κι ένα εξώγαμο, κι αρκετές θρυμματισμένες ζωές.
Το έργο αυτού του γνήσιου τέκνου της Ιαπωνίας μοιάζει να φέρει πίσω του κάποιου είδους κατάρα, αφού όσοι προσπάθησαν να το μεταφράσουν στη μητρική του γλώσσα οδηγήθηκαν στην αυτοκτονία. Ο τελευταίος απ’ αυτούς ήταν ο Σιότζι, φίλος της Καζάμι και βασικής πρωταγωνίστριας σ’ αυτή την ιστορία.
Αυτός ο θάνατος, αλλά και η τελευταία και πιο τραγική, αυτοβιογραφική ιστορία του συγγραφέα είναι που φέρνουν κοντά και απομακρύνουν ταυτόχρονα το ένα από το άλλο, όλα τα παιδιά και θύματά του. Λέω «θύματά του» αφού ο Σακάο με τα γραπτά και τις πράξεις του, μοιάζει να είναι εκείνος που κινεί τα νήματα στις ζωές των απογόνων του, ακόμη και μέσα από τον τάφο.
Μια ιστορία σκληρή και τρυφερή είναι αυτή που ξετυλίγεται μέσα από τις σελίδες του N.P. Μια ιστορία για μυστικά και ψέματα, για ματωμένες αλήθειες και καταρρακωμένες ψυχές, για το σκοτάδι που κρύβουμε μέσα μας, για τις εμμονές μας. Εκείνο που μας εκπλήσσει σ’ αυτό το βιβλίο δεν είναι οι συνταρακτικές αποκαλύψεις του, ούτε η απλότητα με την οποία η συγγραφέας περιγράφει τα «ανήκουστα», αλλά η ζεστασιά με την οποία η τελευταία αγκαλιάζει τους ήρωές της. Σαν να μας λέει: όλοι άνθρωποι είμαστε, όλοι λάθη κάνουμε, κι αξίζουμε τη συγχώρεση.
Ωστόσο, δεν είναι η αφηγήτρια Καζάμι, που κλέβει την παράσταση σ’ αυτή τη σε πρώτο πρόσωπο ειπωμένη ιστορία, αλλά η Σούι, η εξώγαμη κόρη του Σακάο που θα γίνει κι ερωμένη του, κι η οποία μετά το θάνατό του θα τα φτιάξει με το γιο του, τον Οτοχίκο. Η Σούι είναι μια τραγική ηρωίδα που ξεχειλίζει από ζωή, ένα πολύχρωμο κορίτσι με ντυμένη στα μαύρα την ψυχή, μια γυναίκα-πόνος, που μοιάζει να ψάχνει απεγνωσμένα τη λύτρωση από ένα παρελθόν που είναι χαραγμένο μέσα της, που στοιχειώνει την κάθε μέρα της, που την οδηγεί φαινομενικά αμετάκλητα στα μπουντρούμια της τρέλας. Η Σούι είναι ένας χαρακτήρας αξέχαστος, που δεν μπορεί να φανταστεί «μια ζωή δίχως κάποια ιστορία» κι η οποία μπορεί να δει όσα οι άλλοι αδυνατούνε, «μεθυσμένοι,» καθώς είναι «απ’ τις αναμνήσεις» τους.
Δίπλα και στη σκιά των πιο πάνω παραδέρνει η Σάκι, το άλλο παιδί του μακαρίτη, μια γυναίκα που μοιάζει να ξέρει τι θέλει να κάνει στη ζωή της, αλλά δεν βρίσκει τον τρόπο.
Η Γιοσιμότο αποδεικνύει για μια ακόμη φορά πόσο καλά ξέρει τις γυναίκες της, τις οποίες αναλύει διεξοδικά στη διάρκεια της αφήγησης, αλλά και ελλειπτικά, όπως σχεδόν πάντα. Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια, μοιάζει να μας λέει για μία ακόμη φορά, καθώς την αβανταδόρικη ιστορία της τη συμπυκνώνει σε 194 μόλις σελίδες (στην αγγλική έκδοση) – σελίδες που αναπνέουν ελεύθερα, δίχως περιττά βαρίδια.
Μέσα από τα βιβλία της Γιοσιμότο, της Σακουράι και του Ρίου Μουρακάμι, μοιάζει να φτάνει στ’ αυτιά μας το μήνυμα ότι το «μικρό είναι όμορφο», κι αυτό είναι ενθαρρυντικό σε μια εποχή που τα μυθιστορήματα αρχίζουν και αποκτούν όλο και μεγαλύτερο όγκο, όλο και λιγότερη ουσία.