Wednesday, January 26, 2011

Kenzaburo Oe – Somersault

«Αν ο Θεός δε λαμβάνει υπόψη του την ελευθερία του ατόμου να φέρει αντιρρήσεις σ’ αυτά που Εκείνος θέλει, τότε πώς μπορεί να γνωρίζει πώς μοιάζει η πραγματική, δίχως περιορισμούς, ελευθερία;»
Αυτό το ερώτημα, αλλά και πολλά άλλα, υπαρξιακά και θεολογικά, διατρέχουν αυτό το μεγάλο (σε μέγεθος και ουσία) μυθιστόρημα του νομπελίστα γιαπωνέζου συγγραφέα, το πρώτο που έγραψε μετά την απονομή του περιβόητου βραβείου. Η ιστορία ακολουθεί τα έργα και τις ημέρες των ιδρυτών μιας σέκτας στην Ιαπωνία, που πρέσβευε ότι το τέλος του κόσμου βρισκόταν προ των πυλών. Ο ένας γνωστός σαν Προφήτης και ο άλλος σαν Ποιμένας, κατόρθωσαν να συγκεντρώσουν γύρω τους ένα ετερόκλητο πλήθος πιστών, που ήταν σίγουροι ότι στα πρόσωπά τους συνάντησαν αυτούς που θα τους οδηγούσαν προς τη σωτηρία. Κάποιοι μάλιστα ήταν τόσο σίγουροι γι’ αυτό ώστε αποφάσισαν να επισπεύσουν την ημέρα της κρίσης, τινάζοντας στον αέρα ένα σταθμό παραγωγής πυρηνικής ενέργειας. Οι ιδρυτές της εκκλησίας, μαθαίνοντας τα σχέδιά τους, και προσπαθώντας να αποτρέψουν την καταστροφή, αποκηρύσσουν την ίδια την πίστη τους και χαρακτηρίζουν το δόγμα τους σαν ένα μεγάλο ψέμα, μια φάρσα. Οι υποκινητές του υπό σχεδιασμό εγκλήματος συλλαμβάνονται, οι οπαδοί τους χωρίζονται σε φατρίες, ενώ εκείνοι καταδύονται σε μια προσωπική κόλαση που θα κρατήσει δέκα ολόκληρα χρόνια. Στη διάρκειά τους, ο Προφήτης θα χάσει το χάρισμά του να επικοινωνεί με την άλλη πλευρά μέσω των οραμάτων του και κάθε ελπίδα για ν’ αλλάξει τον κόσμο. Ωστόσο όταν τελικά πιάνουν απόλυτα πάτο μια σειρά από συμπτώσεις έρχεται για να τους αναπτερώσει τις ελπίδες και να τους τονώσει το ηθικό. Κάποιοι νέοι άνθρωποι, πιστοί ακόμη στα κηρύγματά τους, ή και απλά περίεργοι, θα τους προσεγγίσουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, και μέσω αυτών θα βάλουν και πάλι μπρος τα σχέδιά τους για τη δημιουργία μιας νέας εκκλησίας: της Εκκλησίας του Νέου Ανθρώπου. Αλλά μέχρι να συμβεί αυτό θα συμβούν πολλά και διάφορα. Ο Ποιμένας θα απαχθεί και θα βασανιστεί από τη ριζοσπαστική ομάδα της πρώην σέκτας τους και θα χάσει τη ζωή του. Ο Προφήτης, αποφασισμένος να μην το βάλει κάτω, θα αναζητήσει ένα νέο Ποιμένα στο πρόσωπο ενός ζωγράφου, του Κιζού, που είναι στα πενήντα του, πάσχει από καρκίνο και πρόσφατα ανακάλυψε ότι είναι γκέι. Αυτός θα τον ακολουθήσει, όχι τόσο επειδή συμφωνεί με τις θεωρίες του, όσο επειδή θέλει να βρίσκεται συνεχώς στο πλευρό του νεαρού εραστή του, του Ικούο, που αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στην οικοδόμηση της νέας Εκκλησίας. Εκείνη ωστόσο που μοιάζει στ’ αλήθεια να κινεί τα νήματα είναι μια νέα αποφασισμένη γυναίκα που ακούει στο όνομα Χορεύτρια. Αυτή φέρνει τον Προφήτη σε επαφή με κάποιους από τους πιο σημαντικούς συμμάχους του, αυτή βάζει σε τάξη όλα όσα αφορούν την εκκλησία και κτίζει τις βάσεις για το νέο οικοδόμημα. Γύρω απ’ αυτούς τους ήρωες στήνεται ένα πέρα ως πέρα ρεαλιστικό σκηνικό, που ωστόσο πολλές φορές θυμίζει φάρσα. Ο συγγραφέας κάθε τόσο μοιάζει να κλείνει το μάτι στον αναγνώστη και να του λέει ότι δεν πρέπει να παίρνει τίποτα στα σοβαρά, όλα μπορούν να ανατραπούν από τη μια στιγμή στην άλλη. Και ανατρέπονται.
Αυτό δεν είναι ένα εύκολο βιβλίο, πολλές φορές γίνεται φλύαρο θα λέγαμε, αλλά είναι ένα βιβλίο καλογραμμένο, που μιλά για τη σύγχρονη Ιαπωνία και τις σκληρές της αλήθειες. Δε χαϊδεύει τ’ αυτιά κανενός και σε κανένα δε χαρίζεται. Και στο τέλος τέλος μοιάζει να μας λέει πως: ό,τι και να κάνουν οι ενήλικες είναι χαμένοι από χέρι – τη σωτηρία θα τη φέρουν τα παιδιά.

No comments:

Post a Comment